بیتومین نام ژنریک  دسته ای از موادآلی- معدنی هیدروکربن دار  است که در دی سولفید کربن و تولوئن محلول ودر آب و حلال های الکلی نا محلول می باشد. این ماده با نام های گیلسونایت، قیر طبیعی، قیر معدنی و اسفالتن نیز شناخته می شود. بیتوین به صورت رگه های معدنی در طبیعت به شکل جامد بدون کریستالی تا خمیری و به رنگ سیاه و سیاه مایل به قهوه ای دیده میشود.  انواع بیتومین مرغوب دارای 80-70% کربن و 15 % هیدروژن می باشند.5% مابقی شامل نیتروژن، اکسیژن، گوگرد و درصد کمی عناصر فلزی می باشد. همچنین بیتومین دارای 15 تا 30 درصد مواد فرار آلی می باشد.

کشورهای کانادا، ونزوئلا ، روسیه ، استرالیا ، عراق و ایران دارای منابع عظیم و عمده بیتومین در جهان می باشند. بيش از 15 درصد کل بيتومين جهان در ايران وجود دارد که آن هم عمدتا در مناطق غربی ایران به ویزه جنوب استان کرمانشاه (گیلانغرب و سومار)، ایلام و شرق استان لرستان متمرکز مي باشد.

زغال بیتومین در معادن ممکن است که با ناخالصی هایی نظیر سیلیکات ها، گچ، اهک، رس،و... مخلوط شده باشد. وجود این ناخالصی ها به همراه رطوبت و گوگرد از کیفیت آن می کاهند. سولفات ها و سولفیدهای معدنی، مرکاپتان ها، دی سولفیدها و تیواترها از مهمترین ترکیبات گوگرددار در بیتومین می باشند

یک نمونه گیلسونایت مرغوب معمولا بدون از دست دادن خواص در برخی ازحلال ها آلی نظیر دی سولفید کربن و تولوئن حل می شود،  دارای پایداری مناسب، رنگ ثابت، قابلیت ارتجاع، آبران و آبگریز، مقاوم در مقابل اسیدها ، بازها و نمک ها، عایق جریان الکتریکی، قابلیت چسبندگی و امتزاج با قیرهای نفتی را می باشد.

امروزه تحقیقات و تلاشهای زیادی جهت افزایش مرغوبیت پودر بیتومین و فراورده های آن  با کاهش مقادیرگوگرد، رطوبت و خاکستر و نیز آسیاب آن در مقیاس میکرو (مش های 200 و بالاتر) انجام می شود. همچنین با جایگزین کردن روشهای پیشرفته صنعتی به جای روشهای سنتی و روباز، ضمن حذف آلودگی ها و خطرات زیست محیطی ، از هدر رفتن محصول و خواص آن جلوگیری می شود .

کاربردها

از گیلسونایت کاربردهای فراوان و باارزشی در جهان (بیش از 160 کاربر)  گزارش شده است. با توجه به مطالعات به عمل آمده  عمده ترین کاربردهای گیلسونایت را در ایران می توان به شرح ذیل معرفی نمود :

ا-در تولید ایزوگام و عایق های رطوبتی

از آنجایکه بیتومین به شدت آب گریز و مقاوم در برابر اسید و باز می باشد، عموما در تهیه آسفالت وایزوگام به کار می رود.  از ویژگیهای بارز مواد بیتومینه، حلالیت آنها در حلال غیر قطبی نظیر دی سولفید کربن و تولوئن و نیز قیر مذاب  می باشد. از این ویژگی بیتومین در صنایع تولید ایزوگام و عایق های رطوبتی استفاده می شود.

بیتومین به دلیل داشتن مواد هیدروکربنی پلیمری ، یک اصلاح کننده مناسب برای قیرهای پالایشگاهی مخصوص آسفالت و ایزوگام محسوب میشود. همچنین گیلسونایت باعث کاهش درجه نفوذ، افزایش ویسکوزیته، افزایش نقطه نرمی  و افزایش  مقاوت گرمایی قیرهای پالایشگاهی می شود.

گوگرد و ترکیبات گوگرد دار موجود در گیلسونایت باعث افزایش استحکام و مقاومت آسفالت می شوند.

شاید بتوان گفت که اصلی ترین کاربرد گیلسونایت در ایران همین مورد باشد.

2- تهیه رنگ و جوهر

از بیتومین رنگدانه های سیاه و قیهوای – سیاه استخراج می شود که در تهیه جوهرهای پرینتر مورد استفاده قرار می گیرتد.

3- ایزولاسیون

همچنین محلول آن برای رنگ کردن و قیراندود کردن لوله های فاضلاب، نفت و گاز .. مورد استفاده قرار می گیرد. پودر میکرونیزه بیتومین دارای حلالیت و قابلیت ایزولاسیون بیشتری می باشد. به دلیل پایداری و مقاوم بودن بیتومین در مقابل شرایط جوی، استفاده از آن در این زمینه رو به افزایش می باشد.

4- تهیه قیرهای امولسیونی

از پودر میکرونیزه بیتومین در تهیه قیرهای امولسیونی آبی استفاده میشود. قیرهای امولسیونی عمداتا صادراتی می باشند. قیرهای امولسیونی را به عنوان قیرهای سبز و سازگار با محیط زیست می شناسند.

5-  تولید کک

6- بکارگیری در گل حفاری

7- بکار گیری برای سوخت

از کلوخه های گیلسونایت در کنار ترکیبات سوختی مانند مازوت و زغال سنگ در گذشته برای سوخت در کوره ها ی حرارتی استفاده می شد. که امروزه این کاربد محدود به گونه های کم کیفیت گیلسونایت می شود.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: